Vraag en antwoord
Warmtepomp plaatsen? Vergunningscheck!
De gasprijzen stijgen erg hard en de verwachting is dat deze de komende tijd hoog zullen blijven. Hoewel de warmtepomp een flinke investering is, wordt het voor veel mensen aantrekkelijk om over te schakelen. Bij nieuwbouwhuizen is het al verplicht om gasloos te bouwen.
Wil jij ook een warmtepomp laten installeren, maar weet je niet waar je op moet letten? Onze adviseurs zochten het uit. Neem contact op met onze Business Unit Director Ellen of bel 06-26564560.
- Welke verschillende soorten warmtepompen zijn er?
Om te bepalen of er een vergunning nodig is, moet eerst gekeken worden naar de soorten warmtepompen. Een warmtepomp is voorzien van een binnengedeelte, de ‘ketel’ en een buitengedeelte, waarmee de warmtebron binnenshuis wordt gehaald. Onderstaande afbeelding laat de verschillende warmtepompen en hoe zij functioneren. De warmte kan dus komen vanuit de buitenlucht of vanuit de bodem door middel van water. Voor de systemen met buitenlucht is een buitenunit nodig om de lucht naar binnen en naar buiten te laten. Voor de systemen met bodemwarmte is het nodig om leidingen aan te leggen in de grond.
- Wanneer is een warmtepomp vergunningsplichtig?
Afhankelijk van een aantal factoren kan bepaald worden of er wel of geen omgevingsvergunning nodig is. Denk daarbij aan het soort warmtepomp dat u kiest en de locatie waar u de warmtepomp wilt plaatsen. Voor het gedeelte binnen het woonhuis is geen vergunning nodig. Voor het realiseren van de buitenunit kan sprake zijn van een vergunningsplicht. Hetzelfde geldt voor het aanleggen van leidingen.
Grondsysteem warmtepomp
Voor warmtepompen die hun warmte onttrekken aan de grond moeten grondwerkzaamheden worden uitgeoefend. Bijvoorbeeld bij aan het aanleggen van de leidingen en het boren van een put. Door een buizennetwerk zal vloeistof stromen die warmte onttrekt uit de bodem of het grondwater. Dit kan door middel van een open of gesloten bodemsysteem. Voor het aanleggen van zo’n systeem geldt vaak een vergunning- of meldingsplicht.
Bij een put tot 50 meter en een geïnstalleerde drijfkracht van 5kW is vaak alleen een melding nodig. Boort u dieper dan 50 meter, dan is er een vergunning nodig. Bij grotere grondwerkzaamheden kan het zijn dat ook een ‘aanlegvergunning’ nodig is. En bij een open bodemsysteem is ook een grondwaterheffing nodig. Voor het onttrekken van grondwater betaal je namelijk een bepaald bedrag. Dit kan verrekend worden met het grondwater dat weer wordt teruggegeven aan de aarde. Mogelijk is ook toestemming nodig zijn van het waterschap of de provincie, bijvoorbeeld als u woont in een grondwaterbeschermingsgebied.
Het is aan te raden om bij een bodem-water of water-water warmtepomp goed te onderzoeken welke vergunningen en meldingen je moet indienen. Wij raden aan om dit vooraf te overleggen met de gemeente of de provincie/het waterschap. Ruimte in Advies kan je hierin bijstaan.
Buitenunit van de warmtepomp
De buitenunit (warmtewisselaar) kan aan de gevel of op een plat dak worden geplaatst. Deze kan ook op de grond worden geplaatst, los van het gebouw. De vergunningsvrije regeling is opgenomen in artikel 2 en 3 van bijlage II van het Besluit omgevingsrecht (Bor). Er zijn twee manieren om de buitenunit vergunningsvrij te plaatsen:- Artikel 2 (Bijlage II Bor)
De buitenunit is vergunningsvrij als deze in het vóór of achtererf staat en daarbij niet hoger dan 1 meter en kleiner is dan 2 m2 (artikel 2.21 Bijlage II Bor). Hierbij hoeft niet getoetst te worden aan het bestemmingsplan. Wanneer dit in de voortuin wordt gebouwd, kan het wel dat er een welstandsbeoordeling nodig is. Als de buitenunit meer dan 1 meter hoog is, is er sprake van een bijbehorend bouwwerk. Er moet dan worden gekeken waar de unit wordt geplaatst. Is dit in het achtererfgebied en is dit nog mogelijk qua vierkante meters bebouwing, dan kan de buitenunit ook vergunningsvrij worden geplaatst. - Artikel 3 (Bijlage II Bor)
Wanneer de buitenunit aan de gevel of een gebouw wordt geplaatst dan kan dit worden gezien als het veranderen van een bouwwerk. Uit artikel 1 lid 3 van de Woningwet volgt namelijk dat installaties die onderdeel uitmaken van een bouwwerk, tot datzelfde bouwwerk moeten worden gerekend. Het veranderen van een bouwwerk kan in sommige gevallen vergunningsvrij zijn voor het onderdeel ‘bouwen’. Dit staat beschreven in artikel 3 lid 8 bijlage II van het Bor. Één van deze voorwaarden is dat het bouwvolume van het bouwwerk niet mag toenemen (sub d). Dit betekent dat wanneer men een buitenunit plaatst, dat feitelijk het bouwvolume van het bouwwerk toeneemt. Of hiervoor een vergunning nodig is hangt af van de grootte van de buitenunit die geplaatst wordt op de gevel.
- Artikel 2 (Bijlage II Bor)
- Wat zijn de regels over geluidshinder door een warmtepomp?
Het laatste wat u wil, is dat uw buren niet kunnen slapen van de geluidshinder die uw warmtepomp produceert. De gemeente kan handhavend optreden als blijkt dat, na het plaatsen van de warmtepomp, er sprake is van geluidshinder. Dit kan op basis van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), mits de APV hiervoor voldoende aanknopingspunten bevat. Dat is echter per gemeente verschillend geregeld. Veel gemeentes baseren hun APV op de model-APV van de Vereniging Nederlandse Gemeentes. Daarin is in artikel 4.6 de volgende bepaling opgenomen:
“Het is verboden buiten een inrichting op een zodanige wijze toestellen of geluidsapparaten in werking te hebben of handelingen te verrichten dat voor een omwonende of voor de omgeving geluidhinder wordt veroorzaakt.”
In het bouwbesluit is per 1 april 2021 opgenomen dat aan nieuw te plaatsen buitenunits voor warmtepompen een maximum van 40 dB geluid mag worden veroorzaakt bij de buren. Op deze manier zijn buren beter beschermd tegen geluid van warmtepompen.
- Kan ik subsidie krijgen voor een warmtepomp?
Bent u benieuwd of u ook subsidie kunt ontvangen voor uw warmtepomp? Hier vindt u meer informatie. - Twijfels? Doe een vergunningcheck!
Zoals hierboven aangeven, is het afhankelijk van de installatie en de situatie of er een vergunning nodig is. Met de vergunningscheck van het Omgevingsloket kun je controleren of er een vergunning nodig is. De vergunningschecker van het Omgevingsloket vind je hier.
Heb je nog vragen of wil je hulp bij het vergunningsproces van je warmtepomp? Neem dan contact op met een van onze adviseurs. We gaan graag samen aan de slag.
Interesse? Neem contact op en ik kom graag een keer praten.
Ellen de Jonge
Business unit director
